Endodonti

Endodonti Anabilim Dalı, dişin pulpası ve diş kökünü çevreleyen dokularda oluşan iltihapların, hastalıkların ve yaralanmaların iyileştirilmesi amacıyla yapılan kök kanal sistemi tedavilerini kapsamaktadır.

Kanal Tedavisi Nedir?

Dişin içinde, mine ve dentin tabakalarının altında yer alan, yumuşak damar-sinir uzantısının (pulpa) iltihaplanmalarını tedavi etmek amacıyla yapılan işlemlere kanal tedavisi denir. Diş kanalları, dişin kuron kısmından başlayıp kök ucuna kadar devam eden çok küçük ve ince tünelciklerdir. Hasta veya ölü pulpanın yerinden çıkartılması ve oluşan boşluğun doku dostu malzemelerle doldurulması işlemidir.

Geçmiş yıllarda, pulpası iltihaplanmış dişlerde tek tedavi şekli diş çekimi idi. Fakat günümüzde, kanal tedavisi sayesinde diş hekimleri dişleri ağızda tutarak uzun süre hizmet etmesini sağlayabilmektedir.

Kanal Tedavisi Neden Yapılmalıdır?

Pulpa zarar görüp iltihaplandığında, kendini iyileştirebilme özelliği olmadığı için ölür. Pulpa ölümü en çok darbe almış, kırılmış bir dişte veya derin bir çürüğe bağlı olarak gelişir. Her iki durumda da bakteriler pulpaya ulaşır ve bir iltihaplanmaya neden olur. Böyle bir durumda çiğneme, baskı veya sıcak – soğuk gibi uyaranlar, aşırı hassasiyet ve ağrıya sebep olabilir. Bunun yanı sıra pulpa iltihabı, ağrı kesiciler ile giderilemeyen ve kendiliğinden başlayan bir ağrıya da sebep olabilir.

Eğer pulpa iltihabı tedavi edilmezse, kök uçlarında ve çene kemiğinde iltihabın birikmesi sonucunca apse adını verdiğimiz “cerahat dolu keseler” oluşur. Kök ucunda oluşan bu apseler genişleyerek, kök etrafındaki kemik dokusunda yıkım yapabilir. İltihaplı pulpa çıkarılmadığında, ağrı ve şişlik görülür. Eğer uzun süre tedavi uygulanmazsa, diş çekime gidebilir.

Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?

• Dişin durumunun diş hekiminiz tarafından tespit edilip kanal tedavisinin önerilmesinin ardından, bir endodontist tarafından tedaviye başlanır ve tedavi dişin durumuna göre bir veya daha fazla seansta tedavi edilir.
• İlk olarak, tedavi yapılacak diş uyuşturularak ağrı duymamanız sağlanır. Ardından çürük var ise temizlenerek dişin sinirlerinin olduğu bölgeye ulaşmak için diş kuron kısmından açılır.
• Radyografi (röntgen) çekilerek kanal uzunluğu tespit edilir.
• Kök kanallarının içeriği (pulpa dokusu) çıkarılarak temizlenir ve çeşitli el aletleri ve döner aletler kullanarak kök kanalları şekillendirilir.
• Kök kanallarının dezenfeksiyonu yani bakterilerden arındırılması sağlanır ve kanallar çevre dokular ile uyumlu bir malzeme ile doldurulur.
• Tedavi, dişin durumuna göre 1–3 seans arasında sürebilir.
• Özellikle dişin canlı olmadığı ve kök ucunda iltihabın bulunduğu durumlarda, kök kanallarına bakterileri yok etmek amacıyla ilaç konulabilir. Bu ilacın etki edebilmesi için kanalların içinde en az 5–7 gün kalması gereklidir. Bu süre zarfında diş, geçici bir dolgu maddesi ile kapatılır.
• Ağır iltihap vakalarında, diş hekimi ağızdan da ilaç alınmasını önerebilir.
• Tedavi sonrasında dişte hafif ağrı ve hassasiyet şikâyetleri görülebilir, ama bu durum geçicidir. Bu durumda en iyi çözüm o dişin bulunduğu tarafı birkaç günlük süre boyunca kullanmamaktır. Kısa bir zaman sonra hassasiyetin ortadan kalktığı görülecektir.
• Kanal tedavili bir diş, hiç tedavi edilmemiş bir diş gibi yıllarca hizmet edebilir. Kök kanal tedavili dişlerde de, herhangi bir diş gibi çürük ya da kırık oluşabilir ve diş eti açısından problemli olabilirler. Kanal tedavisi yapıldıktan sonra da ağız hijyenine dikkat edilmelidir.
• Düzenli olarak dişlerinizi fırçalamanız, diş ipi kullanmanız ve doktorunuza kontrole gitmeniz gerekmektedir.